CHĂM SÓC CHÓ
BỆNH DẠI Ở CHÓ: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH PHÒNG TRÁNH HIỆU QUẢ
Th11
BỆNH DẠI Ở CHÓ: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH PHÒNG TRÁNH HIỆU QUẢ
1.BỆNH DẠI Ở CHÓ LÀ GÌ?
Bệnh dại ở chó là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất ở chó, do virus dại (Rabies virus) thuộc họ Rhabdoviridae gây ra. Đây là loại virus có khả năng tấn công hệ thần kinh trung ương của động vật có vú, trong đó chó là loài bị ảnh hưởng phổ biến nhất.
Khi virus xâm nhập vào cơ thể, chúng di chuyển dọc theo dây thần kinh về phía não, gây viêm não và rối loạn hệ thần kinh, khiến chó mất kiểm soát hành vi, thay đổi tính cách đột ngột và tử vong chỉ sau vài ngày kể từ khi phát bệnh.
Điều đáng lo ngại là bệnh dại ở chó có thể lây sang người, khiến đây trở thành bệnh lây truyền từ động vật sang người (zoonosis) cực kỳ nguy hiểm. Một khi đã phát bệnh ở người hoặc động vật, tỷ lệ tử vong gần như 100%.
Chính vì vậy, việc hiểu rõ về bệnh dại ở chó và cách phòng tránh không chỉ giúp bảo vệ vật nuôi mà còn bảo vệ sức khỏe và an toàn cho cả gia đình.
2.NGUYÊN NHÂN VÀ CON ĐƯỜNG LÂY NHIỄM
Virus dại tồn tại chủ yếu trong nước bọt của động vật mắc bệnh và lây truyền qua vết cắn, vết cào, hoặc khi nước bọt dính vào vết thương hở hoặc niêm mạc (mắt, miệng, mũi).
Trong tự nhiên, chó thường bị lây khi tiếp xúc, cắn nhau hoặc chơi đùa với những con chó hoặc mèo hoang chưa được tiêm phòng. Ở khu vực nông thôn, việc thả rông chó làm tăng nguy cơ tiếp xúc với động vật mắc bệnh dại ở chó.
Thời gian ủ bệnh ở chó kéo dài từ 2 đến 8 tuần, nhưng có thể ngắn hơn hoặc dài hơn tùy thuộc vào:
- Vị trí vết cắn (càng gần đầu hoặc cổ, bệnh tiến triển càng nhanh).
- Lượng virus xâm nhập vào cơ thể.
- Tình trạng miễn dịch của chó tại thời điểm bị lây.
Điều đáng chú ý là trong thời gian ủ bệnh, chó trông hoàn toàn bình thường, vẫn ăn uống và sinh hoạt như thường, khiến người nuôi khó nhận biết và chủ quan trong phòng ngừa.
3.TRIỆU CHỨNG NHẬN BIẾT BỆNH DẠI Ở CHÓ
Bệnh dại ở chó thường trải qua ba giai đoạn phát triển, với các dấu hiệu đặc trưng khác nhau: 
Giai đoạn ủ bệnh
- Kéo dài từ vài ngày đến vài tuần.
- Chó vẫn sinh hoạt bình thường, nhưng có thể bồn chồn, sợ ánh sáng, thích trốn trong góc tối, hoặc có biểu hiện thay đổi hành vi nhẹ như lơ đãng, ít phản ứng.
- Một số con liếm hoặc cắn vào vết thương cũ – vị trí virus xâm nhập.
Giai đoạn kích thích (thể cuồng dại)
- Đây là giai đoạn virus đã lan tới não, gây ra những thay đổi rõ rệt:
- Chó trở nên hung dữ, cắn bậy, sủa khàn, chảy dãi nhiều do liệt cơ hàm.
- Có thể tấn công cả chủ hoặc động vật khác, ngay cả khi trước đó rất hiền.
- Mắt đỏ, dáng đi loạng choạng, phản ứng mạnh với tiếng động hoặc ánh sáng.
- Một số chó có biểu hiện hoang tưởng, sợ nước, sợ gió, và có thể chạy đi vô định cho đến khi kiệt sức.
Giai đoạn liệt (thể liệt yên lặng)
- Sau giai đoạn hung dữ, chó nhanh chóng yếu dần, liệt cơ hàm, liệt chân sau, không thể nuốt hoặc sủa.
- Cuối cùng, chó rơi vào hôn mê và chết trong vòng 1–3 ngày.
Một số trường hợp không qua giai đoạn hung dữ, mà chỉ mệt mỏi, liệt nhanh và tử vong – khiến người nuôi dễ nhầm với các bệnh khác như viêm dạ dày, ngộ độc, hay bệnh đường tiêu hóa.
Vì vậy, khi thấy chó có dấu hiệu lạ, thay đổi hành vi hoặc tiết nhiều nước dãi, cần cách ly ngay và liên hệ bác sĩ thú y.
4.CÁCH PHÒNG TRÁNH BỆNH DẠI Ở CHÓ VÀ NGƯỜI
Tin tốt là bệnh dại ở chó hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu người nuôi thực hiện đúng các biện pháp y tế và quản lý vật nuôi an toàn.
Tiêm phòng vắc-xin định kỳ
- Chó con: Tiêm mũi vắc-xin dại đầu tiên khi đủ 3 tháng tuổi.
- Chó trưởng thành: Nhắc lại mỗi năm 1 lần để duy trì kháng thể bảo vệ.
- Nếu chó bị nghi ngờ phơi nhiễm (bị động vật lạ cắn), cần đưa đến bác sĩ thú y ngay để được tiêm nhắc kịp thời.
Quản lý chó khi ra ngoài
- Luôn đeo rọ mõm và dây dắt khi dắt chó đi dạo.
- Không để chó tiếp xúc với động vật hoang, chó lạ hoặc mèo không rõ nguồn gốc.
- Gắn thẻ tên và thông tin liên hệ để dễ kiểm soát khi chó đi lạc.
Chăm sóc và theo dõi sức khỏe định kỳ
- Đưa chó đi khám thú y 6 tháng/lần để kiểm tra sức khỏe tổng quát.
- Giữ môi trường sống sạch sẽ, khô ráo, giảm nguy cơ mắc bệnh khác khiến chó suy yếu miễn dịch.
Xử lý khi bị chó cắn hoặc nghi ngờ phơi nhiễm
- Ngay lập tức rửa vết thương bằng xà phòng và nước sạch ít nhất 15 phút để giảm lượng virus.
- Rửa lại bằng dung dịch sát khuẩn như povidone iodine (Betadine).
- Đến cơ sở y tế gần nhất để được tiêm vắc-xin phòng dại cho người.
- Không tự ý băng kín vết thương, không đắp thuốc lá, thuốc dân gian.
- Theo dõi tình trạng của con chó trong ít nhất 10 ngày (nếu có thể).
5.KẾT LUẬN
Bệnh dại ở chó là một căn bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong tuyệt đối, nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh nếu người nuôi chủ động tiêm phòng và quản lý chó đúng cách.
Hãy coi việc tiêm vắc-xin dại định kỳ là nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi người nuôi thú cưng, bởi điều đó không chỉ bảo vệ chó của bạn, mà còn bảo vệ gia đình và cộng đồng xung quanh.
Hãy nhớ : Một mũi tiêm nhỏ hôm nay có thể cứu sống bạn, thú cưng và những người thân yêu của bạn khỏi hiểm họa bệnh dại ở chó.